AUTOFISCALITEIT

Waarom je beter wacht met een nieuwe auto te kopen

• Bron :

• • Joost Bolle 

• 09 juni 2019

Het zijn boeiende tijden, hoor je vaak als het over de autowereld gaat. De opkomst van de elektrische auto, straks misschien die zelfrijdende. Diesel in de ban. Of niet? Boeiend. Maar vooral vervelend voor de consument. Omdat de onzekerheid nooit groter was. Welke auto je vandaag moet kopen? Geen idee. Niet in het minst omdat het standpunt van de overheid elk moment kan omslaan.

Vandaag zeggen welke auto je moet kopen, diesel of benzine dan wel elektrisch: het is moeilijker dan ooit. Omdat de autowereld heel snel aan het veranderen is. Maar ook, niet het minst, omdat het standpunt van de overheid ieder moment kan omslaan. Die overheid is compleet onbetrouwbaar als je houvast zoekt om je mobiliteit in de toekomst te plannen. Wegens geen echte, wetenschappelijk gefundeerde langetermijnvisie.

Neem nu de diesel-kwestie. Vandaag wordt die brandstof verketterd. Steden als Antwerpen, Brussel, Gent of Mechelen hanteren al een toegangsbeperking voor dieselauto’s of plannen er een. En dat treft veel meer particulieren dan je vermoedt. Toen de regeling in Antwerpen werd ingevoerd, in januari 2017, rekenden we het na: maar liefst 24 procent van alle diesels in ons land mocht de stad niet meer binnen. Eén diesel op vier, dat zijn heel wat auto’s! Ook en vooral van mensen die de middelen niet hebben om zo maar even snel iets anders te kopen.

Schuldbekentenis

En daar blijft het niet bij, want de normen worden ieder jaar strenger. Vanaf volgend jaar moet je dieselmotor minstens Euro 5-norm halen om ’t Stad nog binnen te mogen. Euro 5-diesels, zijn dat nu net niet die auto’s die de overheid in 2010 zwaar ging promoten met een ecobonus? Inderdaad, omdat de wetgever toen alleen oog had voor CO2-emissie, terwijl we ondertussen allemaal weten dat fijn stof een issue is. Of NOx. Die LEZ-zones zijn dus eigenlijk een schuldbekentenis van de overheid: “We hebben ons vergist in 2010.” Maar de particulier die in 2010 een kleine diesel kocht, is er vet mee. Hij kocht toen een auto waar een vervaldatum op stond. Alleen wist hij dat niet.

Vandaag is de situatie niet duidelijker als je een nieuwe wagen wil kopen. Zozeer dat het misschien verstandig is om de kat nog even uit de boom te kijken, als je je dat kan permitteren. Een auto is en blijft immers een grote investering voor de particulier. Veel mensen die geen bedrijfswagens hebben, kunnen het zich niet permitteren om zomaar om de vier jaar van auto te veranderen, omdat het wettelijke en fiscale kader alweer wijzigt.

Onzekerheid nooit groter

Elektrisch?

Tja. Voor sommige gebruikersprofielen is een elektrische auto oké. Maar de grote meerderheid van de Belgen is er niets mee, wegens nog te veel issues. Zoals: onvoldoende laadinfrastructuur, vraagtekens over de elektriciteitsproductie in dit land en vooral een autonomie die ontoereikend is voor onze mobiliteitsgewoonten. Trouwe lezers van deze rubriek konden dat hier onlangs nog lezen, hoe elektrisch rijden altijd een beetje ‘zweten’ blijft.

Maar er is meer: het prijskaartje. Wie vandaag elektrisch koopt, betaalt daar relatief veel voor. Veel meer dan voor een vergelijkbare auto met benzine- of dieselmotor. Mijn prognose: over een jaar of vijf zal de prijs van elektrische auto’s in elkaar stuiken. Omdat de constructeurs het mes op de keel hebben. Er hangen hen monsterboetes van Europa boven het hoofd als ze de strenge gemiddelde CO2-emissie voor alle verkochte modellen niet halen. In het Vlaams uitgedrukt: over vijf jaar smijten ze die elektrische auto misschien wel naar ons hoofd. Mijn vraag, dan: waarom nu een derde — of de helft, wie weet? — meer betalen voor iets dat alleen maar goedkoper kan worden? Oké, deels is het koffiedik kijken, maar het is iets waar je minstens rekening moet mee houden.

Een nieuwe topdiesel?

Als het dieselschandaal rond Volkswagen één voordeel heeft, dan is het wel dat het ervoor gezorgd heeft dat de constructeurs serieus aan de technologie zijn gaan werken. Resultaat: nooit waren dieselmotoren minder vervuilend dan vandaag. Meer zelfs: ze stoten beduidend minder CO2 uit dan de benzinemotoren die we nu allemaal volgens de algemene opinie zouden moeten kopen.

Alleen: hoe lang mag je er écht mee rijden, als je vandaag een nieuwe topdiesel koopt? Het antwoord zal je choqueren: haal je vandaag een nieuwe dieselmotor met de emissienorm Euro 6d TEMP in huis, dan mag je er al vanaf 1 januari 2027 sommige lage-emissiezones (LEZ) niet meer mee binnen. Je koopt dus een auto met vervaldatum. Over zeven en een half jaar mag hij onder de sloophamer. Dan wordt zo’n auto toch wel een heel slechte investering. Temeer omdat de vaak bejubelde hogere restwaarde van een dieselwagen ook helemaal is weggeveegd: de door de overheid aangestookte dieselhetze zorgde voor significante prijsdalingen van dieselauto’s op de tweedehandsmarkt.

Nog dit. Kies je een diesel, dan is de euronorm cruciaal om uit te vlooien hoe lang je er Antwerpen of Brussel en straks andere steden nog mee binnen mag. Alleen is dat makkelijker gezegd dan gedaan. De jongste jaren verstoppen automerken hun technische gegevens almaar dieper in de zee van info die ze geven. «Die zijn niet zo belangrijk», hoor je niet zelden. Ze hebben immers liever dat de consument zich laat verleiden door oppervlakkige zaken als sfeerlicht, stofjes, een sportief uiterlijk en dies meer. Probeer het zelf uit, op het internet: configureer bij twee of drie merken maar eens een nieuwe diesel en probeer uit te vissen welke euronorm hij precies heeft. Meer zelfs: almaar vaker vinden autojournalisten het niet meer terug in de technische info die ze krijgen over een nieuw model.

Wil je een nieuwe dieselwagen kopen, informeer je dus zéér grondig. En laat de échte euronorm desnoods expliciet bevestigen op de bestelbon. Er is immers een cruciaal verschil tussen Euro 6d TEMP (vanaf 2027 onbruikbaar in sommige LEZ-zones) en Euro 6d (mag voorlopig nog na 2027). De benamingen zijn zo goed als identiek en het zou ons niet verbazen mochten sommige autoverkopers Euro 6d TEMP en Euro 6d gewoon over dezelfde kam scheren.

Benzine dan maar?

Als je de huidige situatie bekijkt, dan zit je behoorlijk ‘safe’. Maar ik steek er mijn hand niet voor in het vuur. Wettelijk en fiscaal bekeken zijn benzinewagens rijdende tijdbommen. Eén: omdat het een kwestie van tijd is vooraleer een serieuze wetenschappelijke studie zich eens gaat buigen over de emissie van al die kleine, performante benzinemotoren die vandaag massaal worden verkocht in compacte middenklassers. En twee: omdat het ook maar een kwestie van tijd is vooraleer de overheid tot het besef komt dat benzineauto’s in de praktijk veel meer CO2 uitstoten dan diesels en de globale uitstoot in dit land daardoor serieus is toegenomen sinds de dieselhetze losbrak. Zoals de overheid altijd al onberekenbaar is geweest, is het maar de vraag hoe de regelgevers dan — wettelijk en fiscaal — zullen ingrijpen.

Hybride, de gulden middenweg?

Ja, als je er rekening mee houdt dat een hybride auto niet voor iedereen een goede oplossing is. Rij je veel op de autoweg of langere afstanden, dan zul je niet euforisch worden van het verbruik. Een klassieke hybride auto, met een benzinemotor die ondersteund wordt door een kleine elektromotor met batterij die tijdens het remmen wordt opgeladen, is ideaal in stapvoets verkeer. Maar niet als je vaak 120 km per uur rijdt.

Een plug-inhybride dan maar? Eentje die je eerst oplaadt om dan 50 kilometer volledig elektrisch te rijden? Fiscaal gunstig, maar de vraag is of dat zo blijft. Voor de grotere modellen heeft de overheid de — absurde — fiscale gunstbehandeling al teruggeschroefd. Ook hier is dus niet duidelijk hoe gunstig een hybride over vijf jaar nog is.

En dan hebben we het nog niet gehad over de emissie van plug-in-hybrides. De officiële emissiewaarden worden immers berekend over 100 kilometer met een volledig opgeladen batterij die je dus ruwweg 50 kilometer volledig elektrisch laat rijden zonder enige uitstoot. Alleen: hoe zit dat dan met wat er in die overige 50 kilometer uit de pijp komt als je ermee op pad gaat voor meer dan 100 kilometer op de autoweg? Of als je het vertikt om je auto als een voorbeeldige huisvader op te laden? Het zou ons niet verbazen mocht ook dat wel eens tegenvallen als de een of andere organisatie zich in dat motortype vastbijt.